Van Dale zegt dat nochtans ‘evenwel, toch’ in Nederland verouderd is. We weten daarom bij voorbaat dat minister-president het woord niet zal gebruiken, tenzij in zeer bijzondere context. Vergelijk het woord thans dat in de taal van Rutte op zeer beperkte schaal voorkomt. Het belangrijkste onderscheid met nochtans is de gebruikssfeer, getuige deze momenten waarop dit woord bij persconferenties te horen viel:
- “Ik denk nochtans dat de inzet van groot belang was in het belang van Kunduz, maar ook van de veiligheid van de rest van de wereld.” (08.03.2013)
- “Nochtans is mijn opvatting dat we nu zullen moeten bezien wat de positie ook van China en Rusland zal zijn.” (30.08.2013)
- “Nochtans heeft het CDA besloten dat dat niet voldoende is, ik respecteer die beslissing.” (04.10.2013)
Toevallig is nochtans driemaal in één jaar op de persconferenties te horen en daarbuiten niet. Duikt thans op in een komische context van het je zelf niet zo politiek serieus nemen, voor nochtans geldt het tegengestelde. In Kunduz zijn onder meer Nederlandse militairen omgekomen, nochtans…. Militair ingrijpen in Syrië uitsluitend met VN-mandaat? Nochtans…. En uiteindelijk heeft het CDA toch wat verrassend besloten niet in te stemmen met de grotere kabinetsplannen van 2013: er was aan hun wensen tegemoet gekomen, nochtans…
Die zeldzame keren dat Rutte in dit kader nochtans gebruikt, is er telkens sprake van een ernstige situatie, voor Nederland, in de wereld. In de Kamer neemt hij het vaker in de mond, als begin van een wat plechtig-formeel uitdrukken van een mening. Ook van het net zo plechtige woord derhalve bedient hij zich op zeer beperkte wijze, namelijk tegen het eind bij de beoordeling van moties.
