IN HET NIEUWS is het woord genderneutraal: door een internet-actie van het Instituut voor de Nederlandse Taal is dat tot het meest irritante woord van 2017 uitgeroepen. (Vergelijk een andere bijdrage over die wedstrijd in dit blog.) Dat begon met een oproep “om woorden in te sturen die we nooit meer willen horen in 2018” en de top daaruit is ter stemming aangeboden en zo kwamen we in Nederland tot die afkeuring van genderneutraal. Of het beoogde effect bereikt wordt en dat het gevolg is dat genderneutraal in 2018 minder in het Nederlands doorklinkt, – de tijd moet het leren.
Wegstemmen op de betreffende website is een even schreeuwerige aanpak als de gebruikte cartoon die iemand afbeeldt die een wel zeer ferme schop uitdeelt. Volgens Teletekst is de achtergrond van de afwerende houding van sprekers van het Noordelijke – dus het niet-Vlaamse – Nederlands dit: “gender komt uit het Engels en het debat erover wordt als irritant ervaren.” Er zijn een paar woorden meer die we uit het Engels hebben, genderstudies bestaan ook al enkele tientallen jaren. Bovendien, een debat is meestal maar een tijdelijke zaak en daarom zal genderneutraal maar een poosje voldoende irritant zijn om zo’n verkiezing te winnen.
WEGMETDATWOORD
Welke spreker ervaart géén woorden die een zekere ergernis oproepen?
Vooruit, ik kom voor de draad met een lijstje van tien (of elf) woorden die bij mij irritatie wekken áls ze in objectieve berichtgeving gebruikt worden, omdat ze niet-neutraal zijn. Als ik op een School voor de Journalistiek les zou geven, zou ik voor de volgende woorden in nieuwsberichten een uiterst zuinige omgang (ik bedoel: verbod) suggereren om de simpele reden dat ze partij kiezen:
bonje, mot ‘ruzie’
brommen ‘gevangenisstraf uitzitten’
inrukken
ophoesten
opstrijken
poen
op (moeten) komen draven
uit de grond stampen ‘snel of veel bouwen’
van tafel vegen
voor de rechter slepen
Het is overigens een lijst die voor uitbreiding vatbaar is.
