Eufemisme, eufemistisch en wat er op lijkt  (iv)

Kamerleden houden enerzijds van het benadrukken van wat ze zeggen (zie in dit blog bijvoorbeeld het uitbundig aangehaalde begrip bijwoord van graad) maar ze bedienen zich daartegenover niet zelden van understatements, het tegengestelde van overdrijven. Tegelijkertijd laten ze lang niet altijd na om de toehoorder voor het goede begrip even op dit eufemisme te attenderen en zo wordt een ónderdrijving toch weer een óverdrijving.

Zo’n aanduiding als eufemisme voorzien althans mannelijke politici (vergelijk eerdere afleveringen over dit onderwerp waarin vrouwen hoofdrollen vervulden) geregeld van een nadere specificatie:

• Ed Anker CU: Het wetsvoorstel concludeert terecht, en ik vond het misschien wel het mooiste eufemisme dat ik de afgelopen jaren heb gelezen, dat vele partijen zich hebben uitgesproken voor de noodzaak tot versterking van de bestuurskracht, zonder dat er een door alle betrokken partijen geheel aanvaarde oplossingsrichting uit naar voren is gekomen. Dit verdient een prijs.

• Laurens Jan Brinkhorst D66: Ik kom aan de kwestie van het opslagregime. De opmerkingen van Minister Van der Klaauw over dit regime ad hoc of wereldwijd verdienen de eerste prijs in een wedstrijd voor het beste eufemisme. In antwoord op ernstig aandringen van vele zijden in de Kamer zegt hij dat ‘nog niet alle bijzonderheden bekend zijn’ en dat ‘een zekere algemeenheid niet kan worden ontzegd aan de tussen de partijen bereikte formule over de plutoniumopslag. Ik vraag de Minister in alle oprechtheid, wat er eigenlijk wel bekend is.

• Kees Verhoeven D66: Fijn dat mevrouw Tellegen wil toegeven dat het nog niet 100% op orde is en dat er ruimte is voor verbetering, maar dat is het eufemisme van het jaar. Wij hebben het hier over basale handelingen die binnen 24 uur zouden moeten plaatsvinden, maar die niet plaatsvinden. Je kunt dan zeggen: er is ruimte voor verbetering.

• Elbert Dijkgraaf SGP: Het piept en het kraakt dus bij Defensie. De Algemene Rekenkamer heeft daar een mooi eufemisme voor en zegt: Defensie is geen geoliede machine. Dat lijkt mij het eufemisme van het jaar, met dank aan de heer Vendrik.

• Bram van Ojik GroenLinks: We krijgen in Brussel niet voor niets de post voor betere regels. Vooralsnog het eufemisme van het jaar.

Verhoeven, Dijkgraaf en Van Ojik hadden een voorganger in Pol de Beer. Deze VVD’er (van 1969-2003 parlementariër, 20 jaar in de Tweede Kamer en de laatste acht jaar senator) riep een term bij herhaling uit tot “het eufemisme van het jaar”.

• Minister Westerterp van Verkeer: Wij hebben een continuïteit in het Rijkswegenfonds, zij het op een lager niveau. De heer De Beer (VVD): Dat is het eufemisme van het jaar!

• Pol de Beer VVD: In de memorie van toelichting wordt gezegd dat, gelet op de sterke ontwikkeling van de vraag op de markt voor eigen woningen, en op het beleid ter zake van de collectieve voorzieningen en de werkgelegenheid, is besloten om per 1 januari 1977 enkele wijzigingen aan te brengen in de subsidiebedragen ter zake het eigen woningbezit. Is het waar, dat met deze nogal cryptische zinsnede wordt bedoeld, dat de subsidies zullen worden verlaagd? Als dat waar is, krijgt de Minister voor deze zinsnede uit de memorie van toelichting van ons de prijs van het mooiste eufemisme van het jaar.

Mocht er aan het Binnenhof ooit besloten worden om daadwerkelijk zo’n Eufemisme-van-het-jaarprijs in het leven te roepen, dan zou bij de naamgeving aan De Beer gedacht moeten worden.

Pol de Beer VVD (via parlement.com)

 

Slot volgt: a.s. vrijdag

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in PARLEVINKEN. Bookmark de permalink.

Eén reactie op Eufemisme, eufemistisch en wat er op lijkt  (iv)

  1. Rob Alberts schreef:

    Recht voor zijn raap vind ik nog beter.

    Duidelijke groet,

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.