Bij de zesde betekenis onder het trefwoord man in Van Dale ontbreekt een uitdrukkelijke verwijzing naar het vrouwelijke geslacht. Man in toepassing 6 heeft in algemene zin betrekking op iemand die behoort tot een bemanning, een leger enzovoort, maar laten we ons even richten op sport. We strepen aan in Van Dale:
zijn man
a degene tegen wie iemand moet vechten = tegenstander
b bij teamsporten als bv. voetbal die speler van de tegenpartij op wie je als verdediger speciaal moet letten
• uitdrukking op de man spelen
a de speler proberen te raken (i.p.v. de bal)
b zich niet zakelijk tegen iem. opstellen, maar hem persoonlijk hard aanvallen
• uitdrukking; voetbal; schertsend eerst de man, dan de bal
speelwijze waarbij iemand meer aandacht heeft voor het uitschakelen van de tegenstander dan voor het veroveren van de bal
Juist vandaag – de finale WK hockey in Londen staat op het programma – kunnen we horen dat een speelster haar man niet moet laten lopen. Haar man is in zo’n geval echt een vrouw. Let op, na afloop gisteren hoorden we het in de commentaren – het kan vandaag zomaar weer gebruikt worden want het is zeer gangbaar bij vrouwenhockey en bij dito voetbal vast ook. Als een hockeyster een teamgenote toeschreeuwt “Je man!!” betekent dat binnen de lijnen iets anders en waarschuwenders dan daarbuiten wellicht.
In geschreven media is het niet gemakkelijk aan te treffen, maar gelukkig is er LexisNexis. Onmiskenbaar is de context, want het gaat om een gezin waarvan vier meisjes hockeyen én bij elkaar in het team zitten. De Stentor schrijft op 27 november 2015: “Gezinnen met vier meiden zijn al vrij uitzonderlijk. Bij de familie Van den Burg spelen ze ook nog eens in één team. Vier zussen in één elftal, hoe vaak komt dat voor in de hockeywereld?” De tekst vervolgt: “Marieke is de jongste telg uit het gezin. Ze mag af en toe invallen. Voor de verdedigster is het niet gemakkelijk om onderdeel uit te maken van een team dat klap op klap krijgt en troosteloos onderaan bungelt in de eerste klasse D. ,,Ook al verliezen we veel wedstrijden, ik vind het al gaaf dat ik de kans krijg om mee te spelen”, zegt de haviste. ,,Ik denk dat het ook voor mij ook anders voelt dan voor de oudste twee. Het is voor mij nog een leerjaar. Ik kan me wel meer aan mijn zussen ergeren dan mijn andere teamgenoten. Het gaat dan om dingetjes als je man laten lopen.””
Dat moet Van Dale nog even uitdrukkelijk aan die zesde betekenis toevoegen. Let maar op vanmiddag, bij de finale – half 5 in Londen, half 6 bij ons bij de NOS: Je man (niet) laten lopen, bij hockey voor vrouwen/dames/meisjes.
Onzeker is nog of er na afloop een Man of the Match gekozen wordt.
