Van TO TOUSLE en MAN MAN MAN

Ede Staal heeft wel zéer bijgedragen aan de bekendheid van de verbazing uitdrukkende kreet man man man in het Gronings. Goed, het is ook Duits (Mann o Mann o Mann) en waarom zou het geen Nederlands zijn zelfs al vinden we in Van Dale niet man, man, man? Talen zijn in de West-Europese sterk met elkaar eh verwoven en nu het Nedersaksisch (een serietje streektalen in Noord- en Oost-Nederland) op 10 oktober 2018 een zekere erkenning gekregen heeft van Den Haag, is er een mooie aanleiding om een handvol malen een woord uit het Engels naar voren te halen dat bij nadere beschouwing in licht andere vorm ook deel uitmaakt van minstens een van die Nedersaksische varianten, het Gronings.

Zou oh man oh man niet ook Engels kunnen zijn? Why not? To tousle is dat in elk geval wel volgens het woordenboek: het wordt gezegd van het in de war raken van het haar. In het nummer “Geef mie dien blues” heeft Ede Staal problemen om een bepaald kledingstuk-met-koordje open te krijgen, een blouse, hij heeft (net nu!) namelijk alles in toeze. De Groningse zanger was in het dagelijks leven leraar Engels en hij heeft het Gronings in woorden als toeze en toezeboudel zonder enige twijfel verbonden met to tousle. Dat was een verkleiningsvorm van to touse,- willen we het nog dichter opeen, vormen uit twee taalgebieden aan weerszijden van de Noordzee?

P.S. Het afgebeelde boek zal (samen met Deur de dook zai ik de moan) binnenkort vervangen worden door een verzamelbundel met teksten van Ede Staal.

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in Gronings, In het nieuws. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.