Gobs of money is de Engelse aanduiding voor nogal wat pecunia. De kern gob betekent in die wereldtaal dingen die met de mond en liever de bek te maken hebben: vertalingen die Van Dale Engels levert zijn onder meer ‘kwak’, ‘rochel’, ‘smoel’. Het etymologische woordenboek van Chambers verwijst naar het Oud-Frans; natuurlijk, het Engels en het Frans staan sinds 1066 in wel zeer nauwe relatie. Gobe was een woord dat met de mond te maken had, net als het werkwoord gobble ‘to swallow in lumps’ in brokken doorslikken – gulzig, geen wonder dat gobs of money grote hoeveelheden geld aanduidt.
Toen ik in 1984 net streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen was, liep er een eenakter Hekjeperfekje (van Gré van der Veen) met discussie toe over het Gronings in relatie met het onderwijs. In dat stuk was er sprake van een kind dat in de grootste plassen sprong, die het resultaat waren van gobbe regens – vertaling is nu niet meer nodig. Als een van die niet in het Nederlands te vertalen woorden halen Groningers graag gobbeln aan: ‘zich heen en weer bewegen, gezegd van een vloeistof’ zegt het woordenboek van Ter Laan, maar duidelijk is dat er een bijgedachte is aan iets overvols en dus een vrees voor over stromen. Hebben we daar een Nederlands equivalent voor?
Ouders en leerkrachten vonden in het nagesprek van dat rondreizende toneelstuk nogal eens dat het Gronings slecht was voor het Nederlands van de kinderen. Gronings leren? Áfleren! Misschien mogen we in de dagen na 10 oktober 2018 beweren (toen gaf Den Haag de Nedersaksische streektalen een zetje in de vorm van een bepaalde erkenning) dat het dialect misschien juist heel goed is voor de kennis van andere talen. Je komt er in het Engels een heel end mee – denk maar aan gobs of money en veel vocht in het Gronings.
Zolang er een evenwichtig respect is voor de verschillende talen helpt het juist voor een goed taalgevoel.
Maar als een van de talen als minderwaardig wordt beoordeeld geeft het juist taalproblemen bij de beoefenaars.
Vriendelijke groet,