Duits woord van het jaar 2018: Heißzeit

De lange, ja extreme zomer van 2018 krijgt een talig echo in Het Woord van dat jaar in het Duits, Heißzeit ‘hete tijd’. Die keuze doet een jury van de GfdS, Gesellschaft für deutsche Sprache in Wiesbaden, gebaseerd op wat er aan woorden is ingezonden.

De frequentie van een woord doet bij de selectie niet het meest ter zake, het moet een begrip zijn dat betekenisvol en populair is maar vooral een karakteristieke uitdrukking vormt van de taal in het betreffende jaar. In het gekozen woord levert de taal “auf ihre Weise einen Beitrag zur Zeitgeschichte”, aldus de GfdS.

Maar het woord verwijst niet alleen naar de hete zomer, het vestigt de aandacht op de klimaatverandering en is in het Duits door z’n vorm direct verbonden met het rijmende Eiszeit ‘ijstijd’. Dat geeft het als vanzelfsprekend een heel andere dimensie.

Zouden wij ook moeten doen in Vlaanderen en Nederland, zo’n karakteristiek woord in laten sturen en beredeneerd selecteren als winnend etiket voor een bepaald jaar.

Aanvulling 17 december 2018: In Amerika heeft Merriam-Webster (het woordenboek) het woord justice gekozen tot hét woord van 2018. Waarom: het is op diverse momenten ‘t meest opgezocht op internet, bepaald door de actualiteit. Aldus The Washington Post.

Aanvulling 18 december 2018: Het in Nederland onder leiding van Van Dale gekozen blokkeerfries maakt duidelijk, hoeveel zinvoller het Duitse systeem van GfdS is.

Aanvulling 29 december 2018: Lezers van Onze Taal en luisteraars van het radioprogramma De Taalstaat opteren voor laadpaalklever als mooiste woord.

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in In het nieuws. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.