Zomaar en niet-zomaar plus een komisch besluit

Sommige woorden zijn makkelijker te vertalen dan andere, ik vind zomaar in dat opzicht bijvoorbeeld een lastig woord. Het komt meer voor dan misschien gedacht. Vandaag, 13 februari 2019, viel het volgens het ongecorrigeerde verslag van de Tweede Kamer bijvoorbeeld 8 keer tot aan de diner-pauze; dit jaar tot dusver al ruim 100 x, het hele vorige kalenderjaar moet het volgens de Handelingen meer dan 800 maal gezegd zijn.

Wat betekent zomaar? Van Dale geeft twee omschrijvingen: 1) zonder in- of aanleiding (bijvoorbeeld: hij begon zomaar te schieten) en 2) zonder beletsel, zonder verlof (zoals in mag dat zomaar?). Pardoesis een vertaling die in beide gevallen redelijk past of pats-boem. Wie liever Engels wil out of the blue. Kijk naar de gevallen uit het debat Zelfdoding in de jeugdzorg vanmiddag in de Tweede Kamer, al dan niet toevallig allemaal afkomstig van vrouwelijke sprekers:

• Als je zo’n groot bedrag, ongeveer 3 miljard, zomaar bezuinigt (Fleur Agema PVV)

• nu gaat het maar gewoon om cheques die niet zomaar uitgeschreven kunnen worden (id.)

• De vraag is echter of die dingen zomaar vanzelf zijn gekomen (Judith Tielen VVD)

• als iemand besluit om zelfdoding te plegen, is dat niet zomaar(Lisa Westerveld GroenLinks)

Later volgde het debat over Handhaving Wet verbod pelsdierhouderij. Daar gebruikte minister Schouten het woord diverse malen, maar in een andere betekenis – en zij was niet de eerste in de parlementaire geschiedenis. De gegevens uit één actuele verslagdag even bijeen:

•  Ik had wel zomaar de indruk dat de inbreng iets meer ging over dingen die buiten het wetsvoorstel om gaan dan

 • Ik heb namelijk zomaar het gevoel dat wat mevrouw Ouwehand moreel acceptabel of onacceptabel vindt, voor anderen anders ligt. (id.)

 • Ik heb zomaar de indruk dat daar wat licht tussen zit. (id.)

Toen de minister bij het oordeel over een motie zei “mevrouw Ouwehand daarom (te) willen aanraden om deze motie aan te houden” zei deze: “Daar ben ik zomaar toe bereid.” 

🙂 dacht ik op dat moment.

In uitingen als “denk ik zomaar”, “ik kan me zomaar voorstellen”, “ik heb zomaar de indruk” moeten we een andere lezing zien. Daar suggereert zomaar dat iets plompverloren opkomt maar de betekenis is in deze context verrassend genoeg juist niet zomaar maar ‘ik heb de stellige indruk’.

Die betekenis heeft Van Dale nog niet bereikt, denk ik zomaar.

Het was geen leuk debat over de pelsdieren, noch bezien vanuit de dieren noch vanuit de fokkers. De fronten stonden duidelijk gepositioneerd tegenover elkaar en er zat geen beweging in. Verving Barry Madlener (PVV) zijn collega Dion Graus? Toen hij een mail-reactie van een nertsfokker wilde voorlezen vanaf zijn telefoon moest Madlener een inkomend gesprek wegdrukken en toen werd het even hilarisch. Madlener: “Nu belt mijn vrouw, moet ik even wegdrukken” en ze bleek een volhoudster want ze belde opnieuw – keek blijkbaar niet naar Politiek24. Madlener bood nu excuus aan aan…. zijn vrouw, sorry Veronique en verwees naar Valentijnsdag morgen waarop hij het helemaal zou gaan goedmaken.

Toen Frank Futselaar (SP) aansluitend aan de beurt was, vroeg voorzitter Arib of hij geen telefoon had meegebracht. Hij antwoordde gevat dat hij z’n gsm uit voorzorg had achtergelaten voor het geval de vrouw van Madlener hem wilde bellen in verband met Valentijnsdag. 🙂 ofwel gelach alom.

Aanvulling 21.02.2019: Het was een aanvarinkje tussen VVD-woordvoerder Arne Weverling en minister Schouten (Landbouw en Visserij) in het debat over de pulskorvisserij vandaag. Het Kamerlid vroeg op z’n Omtzigts naar een feitenrelaas; wat had de speciale vertegenwoordiger (oud-minister Veerman) allemaal gedaan in Europees verband om de vissers te helpen?

De minister: Juist door dit soort uitspraken vermoed ik zomaar dat als deze Kamer nog eens een keer gaat vragen of iemand misschien stille diplomatie zou willen bedrijven voor Nederland, er echt niemand meer te vinden is. Ik vraag me echt even af wat de heer Weverling hiermee wil bereiken. Deze reageerde vervolgens flabbergasted en de minister zei even daarna dat ze het een beetje zat werd.

Was het een grapje van mevrouw Arib of een voorstelbaar ongelukje dat ze Futselaar afkondigde met “dank u wel meneer Madlener”? Was het opnieuw humor of was mevrouw Arib geheel in de war toen ze ten slotte zei: “Och, ja! Ik vraag me af hoe mevrouw Madlener aan uw telefoon komt, meneer Futselaar.” Ik kan me beide lezingen zomaar voorstellen.

*) Hier schreef ik eerst gelag – foei, excuus en dank reageerder!

P.S. Later op de avond was het debat Omgaan met gevolgen van aanhoudende droogte. Daar trad Carola Schouten opnieuw aan en ze onderstreepte eenmaal haar eerdere uitspraken door te zeggen: … ik vermoed zomaar…..

Foto website Ministerie van Landbouw

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Eén reactie op Zomaar en niet-zomaar plus een komisch besluit

  1. Rob Delvigne schreef:

    “gelag alom”?

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.