De Rijksvoorlichtingsdienst meldt vanochtend: “Zijne Majesteit Koning Willem-Alexander brengt op dinsdagochtend 2 juli een bezoek aan Taal Doet Meer. De vrijwilligersorganisatie is één van de winnaars van een Appeltje van Oranje, de prijs van het Oranje Fonds voor succesvolle sociale initiatieven. Taal Doet Meer zorgt met meer dan 1.000 vrijwilligers en een klein team van beroepskrachten ervoor dat Utrechters die Nederlands niet als moedertaal hebben, kunnen meedoen in de Utrechtse samenleving.”
Zó belangrijk is Nederlands in Nederland.
In de Tweede Kamer valt er veel Engels, toenemend.
Minister Hugo de Jonge (Volksgezondheid) voegt in dat opzicht een eigen geluid toe aan het Haagse concert. Wie hem zo hoort en ziet praten in de plenaire zaal of in een bijeenkomst met de betreffende Kamercommissie, kan vooral een technocratisch sprekende bewindsman observeren die met veel aan de slag is of wil. Hij neemt de tijd, legt de techniek van aspecten van het vak uit en is de vriendelijkheid in persoon, óok in de richting van bepaalde leden van de oppositie.
We wéten dat de bewindsman opvallende schoenen draagt maar die zijn aan ons oog onttrokken, buiskijkers als wij zijn. We zién hoe Hugo de Jonge gesticulerend zijn woorden kracht bijzet. Als er één lid van Rutte-III is dat zijn handgebaren soigneert, dan de eerste vice-premier.
Maar we hóren ook iets en toen het me eenmaal was opgevallen en ik het nazocht, bleek De Jonge het zelfs geregeld te doen: hij levert een Duitse afronding van zijn bijdrage in een Kamerdebat.
Nemen we de 88e vergadering van donderdag 31 mei 2018. De minister had juist gewezen op een reeks landelijke kennisinstituten, onder andere NJi, Movisie, NJC, KJP, Trimbos en Kenniscentrum LVB, en vroeg zich af (heel logisch voor de insiders): hoe zorgen wij ervoor dat de beschikbare kennis zo goed als mogelijk beschikbaar is en succesvolle aanpakken ook worden ontsloten voor andere gemeenten?
Hij besloot daarna via: “Das war es.”
In juni van hetzelfde jaar, zelfde moment van het debat: “Daarnaast start er in januari een kennisontwikkelingsprogramma via ZonMw, dus daar gaan wij volop mee aan de slag.
Voorzitter, das war es.”
In oktober hetzelfde tafereel. Halverwege april 2019 nu met een klein extraatje, zie het ongecorrigeerde verslag: “Minister De Jonge: Das war es dann: aan het werk! Dank.” En op 12 juni j.l. dezelfde minister: “Voorzitter, das war es dann.
De voorzitter (Martin Bosma): Hartstikke mooi. De algemene beraadslaging wordt gesloten.”
Waarom sluit Hugo de Jonge zijn spreekbeurt in de Tweede Kamer af met “Das war es (dann)”? Naar Duitsland geweest voor een wandelvakantie? In Oostenrijk wezen skiën? Het is simpel Duits, een-op-een vertaald uit het Nederlandse ‘dat was het (dan)’. Een Duitse kennis aan wie ik het voorlegde, schreef: het doet mij wat lachwekkend aan.
Als de excellentie – te gast in de Kamer – graag op deze manier een Duitse afronding kiest, dan zou hij (aldus die kennis) minstens moeten beginnen met “Aus meiner Sicht”. En een conjunctief, opperde ik? Zeker, begreep ik.
Wie in een winkel in Duitsland z’n boodschappenlijstje heeft afgewerkt kan tegen de persoon achter de toonbank zeggen: “Das war es.” Maar een beetje beleefder is het te kiezen voor “Das wäre es.” En in de rol van bezoeker van de Kamer past het een minister niet om te zeggen “Das war es” – alsof híj het is die bepaalt dat ‘ie geen motie over het hoofd heeft gezien of dat er nu geen interruptie meer mag komen – daarover gaat de voorzitter m/v. Ieder pakke zijn eigen rol!
Daarom, gesteld dat de minister dit stukje leest en dat hetzelfde geldt voor de dienstdoende voorzitter – Martin Bosma staat daar vast wel voor open – dan krijgen we idealiter de volgende afsluiting van een Volksgezondheidsdebat:
Minister De Jonge: Voorzitter, das wäre es aus meiner Sicht!
De voorzitter: Das war’s! De beraadslaging wordt gesloten.
Let op Hugo de Jonge, hij gooit ongetwijfeld de hoogste ogen in de stille opvolgingsstrijd rond de positie van Buma. En dan in één moeite door ook maar de opvolger worden van de man die eveneens veel gesticuleert en Duits door zijn bijdragen mengt, Mark Rutte.
