Voor 65 jaar: zomer 1955 in advertenties (27). Flipje, de jam en de boekjes uit Tiel

Flipje kent het geheim van lekkere jam, maar wat de aangeprezen unieke B.V.I.-methode precies inhoudt, dat houdt het bessenmannetje voor zich. Onderdeel van het Betuwe-geheim is de korte termijn tussen plukken en pot. ‘s-Morgens geplukt, attent geschreven met hetzelfde tussenstreepje als in ‘sGravenhage en ‘sHertogenbosch figureert. Waarom hebben we dat later in het eerste geval verwijderd maar lieten we dat na bij die geografische eigennamen?

Flipje roept bij sommige (wat oudere) Nederlanders iets op: de boekjes met de verhaaltjes die in de advertentie hierboven ook vermeld staan. Een etiket van een potje jam van deze firma liep onderaan in het midden uit op een bonnetje dat weggesneden moest worden en dan bruikbaar was om Flipje-boekjes aan te vragen. Dat betekende: veel jam gebruiken! Of je moest al geluk hebben en de weg hebben naar een kruidenier of een grossierderij waar lege jampotjes ingeleverd werden – gelukkig, niet iedereen verzamelde de Flipjebonnetjes! Het systeem van de bonnen en de boekjes maakte dat ik fan was van De Betuwe en niets moest hebben van de concurrent uit Elst, T.E.O. Maar die maakte reclame met vogelboeken (zie ik nu pas). TEO adverteerde niet in Het Parool, wel bijvoorbeeld in het katholieke vrouwenblad Beatrijs, zoals eind december 1946:

Via boekwinkeltjes.nl worden de Flipjeboekjes momenteel nog aangeboden door ettelijke honderden winkeltjes. Zo te zien is Flipje begonnen in 1955 (althans in de gangbare reeks)*) en vooral getekend door Eelco Martinus ten Harmsen van der Beek en Freddie Langeler, zijn vrouw, die ook de teksten maakte. Aan de boekjes van Flipje gingen stroken vooraf die in een flipposcoop bekeken konden worden. Dat herinnert me aan een lezing in Assen: tussen-aflevering in deze serie volgt.

*) Dit is nummer 1, voorzijde en eerste tekstpagina:

Aanvulling 06.08.2020: Wim Veerman verstrekte extra informatie na lezing van bovenstaande tekst. Dit mailde hij:

• BVI betekent: ‘Betere Vruchten Inmaak’ of ’ Betuwe Vers Ingemaakt’. Deze advertentie werd in 1955 ingevoerd met als toegevoegde tekst: ‘Flipje kent het geheim’. Iedereen, zowel concurrenten als consumenten vroeg zich toen af wat deze afkorting betekende. Men hulde zich de eerste maanden in stilzwijgen en uiteindelijk werd de oplossing bekendgemaakt.
De oplossing is beschreven in het volgende boek, waaraan ik indertijd op bescheiden wijze heb meegewerkt: J. Beijer, T. de Jong, P. Schipper en A. van Steen, Flipje, het Fruitbaasje van Tiel, [PrimaMedia Veenendaal] 2004. Pag. 39.

• Wat de Flipje-strips betreft nog het volgende. Die zijn nieuw leven ingeblazen in de vorm van stripboeken. Vanaf 2002 zijn vijf nieuwe verhalen geschreven door Mia Verbeelen en Alexandra van Steen en de daarbij behorende illustraties zijn getekend door de Tielse striptekenaar Arie van Vliet. Allemaal uitgegeven door PrimaMedia te Veenendaal. Ze waren ook nu weer een groot succes. Titels:

Tiels Flipje en de bevroren bloesems. 2002.
Tiels Flipje ende vrolijke vruchten. 2003.
Tiels Flipje en de verleidelijke vettamientjes. 2005.
Tiels Flipje en de snikkende sleutel. 2008.
Tiels Flipje en de mysterieuze mirabelle. 2010.

Daarnaast is nummer vier nog in 2010 door Albert Heijn als stickeralbum uitgegeven. Alleen verkrijgbaar bij de vestigingen in Culemborg, Geldermalsen, Leerdam, Tiel en Zetten. En tenslotte is in 2015 nog door De Bezige Bij te Amsterdam het boekje ‘Flipje in Kabouterland. Het vergeten verhaal’ uitgegeven. Het betreft door Fritzi Harmsen van Beek, dochter van de oorspronkelijk auteur, getekende en geschreven plaatjes en verhalen, die als Flipje-stroken nr. 48 zouden verschijnen, maar nooit zijn uitgegeven wegens onenigheid tussen de tekenaar en de Betuwe directie. Die vonden dat het er in voorkomende toverbos ‘onchristelijk’ was en dat Muis op de vuist gaat met de kabouters kon ook niet.

Aanvulling 06.08.2020 via Twitter: Flipje in de vensterbank van personen van middelbare leeftijd…

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.