Als ik premier Rutte op zijn wekelijkse persconferentie hoor, denk ik soms aan de regel die ik ooit op Santbergen (Hilversum) leerde op een cursus radio-presentatie. De kop boven dit stukje is in strijd met het dringende advies, ja het gebod om alleen maar Engels voor de microfoon te gebruiken als en voorzover er ter voorkoming van onduidelijkheid een vertaling bij gegeven werd. Een halve eeuw geleden waren er meer mensen in Nederland die geen Engels in hun pakket hadden dan tegenwoordig – tegelijkertijd lijkt het ook in 2020 een prima richtsnoer voor een politicus om het bij eentalig Nederlands te houden wanneer hij in gesprek is met Nederlandse journalisten. Bij Mark Rutte is dat een onmogelijke regel, zó vol is hij van de taal van Boris Johnson en Donald Trump. Full to the brim.
Eerlijk is eerlijk, de premier van Nederland debiteert regelmatig iets in het Engels én verstrekt daarvan dan direct een vertaling. In de tijd van Rutte-I zijn dit soort voorbeelden aan te strepen bij die Nieuwspoort-pc’s:
• (Afghanistan) Het is ook in ons belang, in our national interest, in ons nationaal belang, dat daar verdere stabiliteit komt.
• (…) ervoor te zorgen dat bij de deployment, het verder op stoom helpen van die hele missie,
• Dat is geen sustainable… excuus, geen langjarig handhaafbaar pad.
• (…) de Dutch approach die daar ook mede door – laten we eerlijk zijn- een partij als GroenLinks en anderen ingebracht is, dan is dat iets dat echt bij Nederland hoort
• Gisteren was er het debat over the State of the Union, de Staat van de Unie.
• dat is IMF-conditionaliteit, strikte adherence, het houden door Griekenland van de afspraken, etcetera, etcetera.
• een soort van foresight, een vermogen had om dingen te zien
• dus ik heb daar nu verder geen sweeping statements over of grote aankondigingen
• die maatschappelijke banden die in Nederland ontstaan die zijn hecht, die zijn rijk, wat de Britten noemen the fabric of society, de textuur van de samenleving
• Hoe zorg je ervoor dat Europa niet managing in decline, het proberen zo goed mogelijk de eurocrisis op te lossen zodat je ook weer groei krijgt
Het Nederlands van een eindweegs de 21ste eeuw in is vol van Engelse woorden die in die persconferenties langs komen zonder dat ze bijna nog als buitenlands opvallen. Neem impact, briefing, default, inzoomen, statement, boost, offline, fair share, update, overhead. Dat geldt misschien nog minder voor de uitdrukking stuk rood vlees, aan het eind van de dag of in isolatie ‘op zichzelf bezien’ – ondanks de uiterlijke vorm rechtstreeks geïmporteerd van over de Noordzee. Eender ligt het met idioom (agree to disagree, close reading). Het onderstreept dat we de Nederlandse premier niet moeten verwijten dat híj zo Engels spreekt want we doen het allemaal.
Tegelijkertijd is het wel héel erg veel wat we aan Engels van Mark Rutte te horen krijgen. Ik beperk me even tot het eerste en kortste kabinet dat zijn naam droeg (door de premier aan het eind ook wel eens aangeduid als Rutte-Verhagen) en tref het soort voorbeelden aan van hieronder. Aan het eind kan de lezer nog zien hoe het Engels bij Rutte zelfs in diens Latijn kan doorwerken.
• dat wij die strikte afspraken hebben gemaakt met Duitsland over de force protection
• We hebben, zoals de Amerikanen zeiden, you punched above your weight.
• Dat is een totaal ander different ballgame.
• Hij is totaal in character.
• Yes, I have seen it.
• generaal Craddock, de toenmalige Supreme Allied Commander
• veel minder standaard-NAVO is en veel meer een Dutch approach
• Maar enige electoral strategising sluit ik niet uit (…)
• de resolutie is heel precies gepoint naar dat onderwerp
• tegelijkertijd hoop ik van harte dat het niet too late is (…) en het is zeker niet too little
• het is niet zo dat de Verenigde Naties nu heeft ingezet op een regimechange
• Tenslotte is het goed dat deze week uiteindelijk ook het hele command- en controlsructuur van de NAVO van toepassing is in Libië
• It goes without saying.
• Dat zijn dus zogenaamde two-pagers.
• Dus daar hebben we in feite een no regret-optie, in goed Nederlands.
• Dus als het IMF zou zeggen Griekenland is off track
• Maar er was natuurlijk bij Servië een extra show stopper.
• Dus wat het is het postconflict-scenario om het maar eens even in goed Nederlands te zeggen.
• het ripple-effect van een omvallend Griekenland
• in het kader van het six-pack van Van Rompuy
• dus er is een level playing field ook met die landen
• zorgen dat die huizenmarkt geen drain wordt op een economisch herstel
• als wij allemaal sweeping persconferenties gaan geven
• (…) daarover bericht in all fairness en evenwichtig etcetera
• Discussie van de moral en de moral hazard.
• Ik zag de analyse in uw krant vanmorgen, die ik niet geheel deel, maar altijd weer aanleiding geeft tot thought
• (…) is het toch mooi als iemand – een voice of reason – er is die zegt: het is onverstandig om die en die reden.
• (…) dat je heel goed moet kijken naar de governance van de EU
• Het zou heel goed kunnen zijn dat zij het spot on hadden,
• Dat is de tweestaten oplossing en geen unilaterale acties, de grenzen van ’67, de land swaps, de gerechtvaardigde veiligheidseisen, afijn, het hele pakket aan voorwaarden wat we altijd gesteld hebben waar het gaat om Israël.
• Ik ben blij met de uitkomst, so far.
• (…) 1900 miljard in het totaal, er is wel is gezegd too big to fill,
• Het lijkt me aan alle kanten een recipe for disaster.
• Die gesprekken zijn gewoon ongoing
• (…) en natuurlijk mediation at large
• That’s all in the game.
Ten slotte laten we premier Rutte nog even aan het woord op de vrijdag 21 april 2011. Minister Donner zou kort nadien naar Rome voor de bijwoning van een R.K-bijzonderheid. Dat greep Mark Rutte aan voor een grapje: “Ik zou bijna zeggen, met de gang van Piet-Hein Donner volgende week naar de zaligverklaring van Paus Johannes Paulus II, habemus papem, we hebben een bestuursakkoord.” We hébben het voor elkaar, een bestuursakkoord! Rutte deed alsof hij de protodecaan was van het College van Kardinalen dat bij monde van hem een nieuwe Paus bekendmaakte: Habemus papam ‘hebbes’! Maar Rutte zei papem – het Latijn van zijn gymnasiumtijd was verdrongen door een uitspraak die alleen verklaarbaar is uit Engelse verdringing. Maar dat schreef ik hier al eens eerder.
