Sappige accenten zijn die van over de grens en desgewenst ver weg, dichterbij heten ze in journalistieke teksten eerder zwaar. Hoe zit dat met vet? Dit is het actueelste citaat dat ik vond: “De (oud-)bewoners deelden jaren later hun herinneringen over het leven, wonen en werken, vaak met een vet Utrechts accent.” Het is vindbaar in het AD/Utrechts Nieuwsblad van 09.01.2021 – dichtbij dus!
Andere voorbeelden van nabijheid, een krant waarin het accent van de eigen omgeving vet genoemd wordt:
• Het NOS Journaal krijgt een regionaal accent. Maandagavond om kwart over zes was het eerste NOS Journaal Regio te zien op NPO 2. Een blok van zeven minuten met nieuws uit de regio. Geen kostuums en stropdassen, maar ruim baan voor ‘de gewone man.’ NOS Journaal Regio wordt gemaakt door de dertien regionale omroepen, waaronder RTV Oost. De Gelderlander 04.01.2021 onder de knipogende kop door de dubbele betekenis van accent: Het NOS Journaal spreekt nu met een vet regionaal accent
• Aanvang 16.00 u – Company of Sinners. Semi akoestische Folkpunk van dit Zeeuwse trio. Rauw verhalende Murdersongs aan elkaar gepraat in een vet Zuid Bevelands accent. De Faam FGO 09.12.2020
• Acteurs Vlissings leren is volgens Laurens echt wat anders dan Terneuzens. ,,Het Vlissingse accent is minder makkelijk te vatten; het is een soort stedelijk Zeeuws. Terneuzens is zo’n vet accent dat het best makkelijk te leren is. PZC 30.07.2020
Vet lijkt door die nabijheid dus hetzelfde als zwaar en wijkt af van sappig dat vooral geassocieerd wordt met over-de-grens of anderszins verder weg. Maar neem nu deze voorbeelden (allemaal via LexisNexis en van actuele datum):
• dat is de filosofische Chinese bediende Lee, die expres met een vet ‘Chinees’ accent spreekt omdat hij anders vreemd wordt gevonden. Trouw 20.09.2020
• ‘Je kunt hier eigenlijk niet wonen’, zegt Ouadif (47), die er toch al woont sinds 1997. In een vet Tilburgs accent begint hij te vertellen over het buurhondje dat los liep op de galerij. de Volkskrant 21.08.2020
• Natuurlijk konden ‘De vlieger’ en ‘Een beetje verliefd’ van André Hazes niet ontbreken op zo’n avond. Alle liedjes werden met een lekker vet Amsterdams accent gezongen en gepresenteerd. Zenderstreeknieuws Montfoort-Oudewater 11.03.2020
Hoe positief of negatief moeten we deze voorbeelden zien? Een vet accent wordt meer dan eens ook lekker genoemd, terwijl het op veel andere plaatsen onduidelijk is welke inhoud vet hier precies moet weergeven en of dat daar even positief bedoeld is.
Sappig is positief en verder weg, zwaar is dichtbij en eerder negatief, vet houdt het midden tussen beide – vet kan nabij zijn maar ook ver weg, het is in vergelijking met de andere twee kwalificaties eerder neutraal of liever nog: vet is zoekend naar een exacte inhoud. Kwestie van afwachten.
