Het venijn zat in de staart, maar dat konden we pas een uurtje na de binnenkomst van minister-president bij Nieuwspoort weten: te zien via Youtube. Afgelopen vrijdag, 21 januari 2022. Het oude, nog vertrouwde Nieuwspoort. Rutte knikte direct naar rechts (Wouter de Winther van De Telegraaf wellicht?) en vervolgens naar een niet te traceren journalist ergens links achterin het zaaltje van een kleiner medium. Hij zei tweemaal “hi” tegen een van de vragenstellers, het was inderdaad vertrouwd. Ze zullen hem nog missen als hij eenmaal ophoepelt zoals de premier het zelf net zo bescheiden uitdrukte als de verwijzing naar zijn geregelde optreden op de goed bekeken corona-persconferenties “als duootje” met de minister van VWS. In diezelfde sfeer kon Ernst Kuipers (tot voor kort hoogleraar) in diens absentie door hem weggezet worden als “de ouwe beddenbaas”. Ogenblikkelijk erna voorzichtig gecorrigeerd via “en ook nog arts zijnde”.
Rutte was terug op het oude nest, behendig als altijd. Dat is te illustreren aan de kwestie van de modellen. Die verwachtingen van het RIVM hadden er eind 2021 plezierig fors naast gezeten op het punt van de verwachte IC-opnames. Rutte keek in zijn beantwoording verder dan Bilthoven en nam direct even Duitsland en Frankrijk mee: “Ze (het RIVM, SR) zijn juist ook aan het analyseren wat kun je leren uit de modelleringen in Frankrijk, Denemarken et cetera. Die gebruiken overigens grofweg natuurlijk ook modellen die bijna allemaal uit Engeland komen en mede ook door Nederland gemaakt zijn. Maar goed, daar kun je natuurlijk altijd kritiek op hebben.”
Engeland! Mede ook door Nederland gemaakt! Dat klonk op 24 april 2020 in hetzelfde Nieuwspoort minder bescheiden: “We hebben in Nederland modelleurs bij het RIVM die wereldwijd de modellen hebben gemaakt. Ik zei het al eerder: ons RIVM behoort wereldwijd tot de besten die er zijn, de modelleurs van het RIVM zijn diegenen die de wereldwijde modellen hebben ontworpen”.
De Nederlandse PM sprak opnieuw met veel nadruk. Sancties tegen Rusland zouden “ongenadig hard” moeten zijn bij een grensoverschrijding van Oekraïne. Hij had het in verband met corona over “hele heftige berichten”, van de 60+-ers is “een heel groot deel” geboosterd, “hele hoge percentages”. Maar ja, we zien bijvoorbeeld in Frankrijk “hysterisch hoge, idoot hoge besmettingsaantallen”. Hysterisch hoog! Is hysterisch hier een smaakversterker van waanzinnig of idioot? Waarschijnlijker is dat we het een anglicisme moeten noemen, hysterically funny! Rutte was net zo anglicistisch verliefd als eerder deze week in de Tweede Kamer op het bijwoord massief (de retaliatie zal echt massief zijn als Rusland Oekraïne binnenvalt). Helemaal Engels was z’n uitspraak “dat we prepared moeten zijn” (Oekraïne) maar net zo terloops (over The Voice of Holland) dat iedereen “daar natuurlijk rightly upset over is”. Zomaar tussen het Nederlands door as we speak.
We blazen Europees ons partijtje mee in het dreigende conflict tussen Rusland en Oekraïne: hoe vaak vertelde de premier niet in de Tweede Kamer en op de persconferentie dat hij in Berlijn geweest was bij de nieuwe Bondskanselier? Geen wonder dat hij van schrik ook Duits in zijn teksten verpakte: “Nederland is in al die discussies beteiligt, neemt daar aan deel aan die gesprekken”. Ook de incursie uit het Kamerdebat kwam in Nieuwspoort langs, net als die retaliatie, die door Algemene Zaken in de mediatekst als revalidatie werd verstaan:
De persconferentie was bij het onderwerp corona net als bij de problemen rond John de Mol langer dan noodzakelijk want diverse journalisten stelden een vraag die al eerder had geklonken. Is de akoestiek er soms slecht? Heftig vond Rutte het bij herhaling, echt heftig. Op navraag maakte hij zijn opmerkingen concreter. Ja ook gelden die voor de Overheid en de Politiek en het dringende advies aan leidinggevenden was: “Ben je er alert genoeg op? Zie je het? Besteden we er genoeg aandacht aan?”
In het verlengde daarvan vroeg Joost Vullings (Een Vandaag) of Rutte zélf destijds niet dezelfde reactie als John de Mol nu had vertoond (ik heb daar nooit iets van geweten), toen een Kamerlid van de VVD zijn zetel moest opgeven “na het bekend worden van een ‘ongelijkwaardige relatie’ met een jongere fractiemedewerkster in 2013” zoals parlement.com schrijft bij het betreffende kamerlid. Vullings noemde geen naam, de kwestie is ook in Nieuwspoort destijds uitvoerig besproken.
De premier was er als de kippen bij om casuïstiek te voorkomen en de persconferentie was zeer snel erna afgerond. De premier deed zijn mondkapje voor en de journalisten volgden hem naar de naborrel en de blokjes kaas.
Van “geen casuïstiek” over naar de kaasblokjes.
