Piet Paulusma en een paar kleine herinneringen vooral op het gebied van de taal

Piet Paulusma en ik hebben elkaar in de jaren 1998-2000 geregeld gesproken, maar toen we elkaar een keer ontmoetten in de hal van RTV Noord, herkende hij mij niet. Logisch. In zekere afwisseling met Henk Binnendijk, John Bolt en Janneke Vos presenteerde ik (invaller) het ochtendnieuws van 6 tot 9 uur op de regionale zender. De vroege presentator had ook dienst tussen de middag.
Piet kwam in mijn herinnering eenmaal via de telefoon in de uitzending en je sprak hem opnieuw tussen 12 en 1.

Met Piets kritische opvolger/voorganger op de regionale zender Wigbold Wierenga (Groninger, hij gebruikte in zijn Nederlands graag het woord streep als het over millimeters regen ging) had ik wel eens gesproken over de rolverdeling tussen de weerman/vrouw en de presentator m/v in de studio. Toen ik die rol daadwerkelijk kreeg, wist ik dat ik die ene beginnersfout niet zou maken die je tot in het NOS-Journaal kunt horen: “En Gerrit/Marco/Peter/Willemijn, wat voor weer krijgen we?” Die vraag kun je altijd stellen en is daarom alleen al fout.*) Bovendien kan het zijn dat de meteoroloog m/v het eerst even over iets anders wil hebben, het huidige weer, dat van eerder op de dag, een feitje of nog wat anders voordat het zover is dat de verwachting kan komen.

Wat me ronduit aan hem ergerde – ik schrijf het maar open, ook nu het bericht van Piets vroege overlijden zoveel mensen net als mij heeft doen schrikken – was het volgende: als er vanuit de studio naar hem toegepraat was, was altijd zijn eerste woord “Goeiemorge”. Dat klonk wat nasaal, een gerekte klinker maar vooral ongeïnteresseerd of misschien nog wel een beetje afwezig, zoekend in zijn aantekeningen die voor toevallig dit station bedoeld waren, want hij moest velen bedienen. Ik besloot tot een andere aanpak die vast niemand is opgevallen maar die mij beviel – en Piet ook. Ik gaf eerst een erg korte impressie door van het weer, voorzover vanuit de studio zichtbaar of ’s ochtends op weg naar de studio opgedaan, gevolgd door de weer-pingel en gaf hem dan simpel het woord met de korte groet: “Goeiemorgen Piet.” Nieuw was dat de technicus hem kort daarvoor buiten de uitzending had verteld dat Siemon achter de microfoon zat. Vanaf dat moment kenden wij elkaar als het ware en klonk het weer vast niet alleen voor mij veel persoonlijker. Hij groette mij bij naam en dus de luisteraar.

Piet ontwikkelde zich ook anders talig bij de Groninger zender. Het nam een poosje maar toen wist hij ook hoorbaar te maken dat hij wist waar de plaatsen lagen waar hij zijn provinciale gegevens vandaan had. Toen duurde het ook niet lang meer dat hij het nog had over de seedijken met een accent op de tweede lettergreep. In mijn herinnering is hij tot het einde toe gedetailleeerd-genuanceerd gebleven in het weergeven van de verwachte temperaturen (type: “vijf á zes graden, misschien een graadje hoger of lager”) of variaties als “regen, lichte regen, een bui of een buitje” die je zelfs in zijn laatste bijdrage kon horen. In dezelfde sector plaatste ik die keren dat hij voor de goede orde hier en daar een klap onweer aankondigde terwijl je daar waarachtig niet op rekende, het algemene weerbeeld in acht nemend. Gelukkig heeft hij mij daarmee geen angst ingeboezemd.

*) Het live aankondigen van een verslaggever e.d. ter plekke is een kwestie op zich.

Aanvulling 21.03.2022: Later opgekomen herinnering. Piet kon in zijn Nederlands spreken van op plaatsen met de betekenis ‘her en der’. Ik veronderstel dat dit een Frisisme is. Als ik kort zoek via NexisUni vind ik actueel het volgende voorbeeld…. uit de Leeuwarder Courant: “Zo liggen op plaatsen staalslakken van 1,2 tot 1,3 meter dik, met zandlagen van slechts 0,2 tot 0,3 meter.” LCrt 18.03.2022

Still uit Piets laatste weerbericht (Youtube.com)

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.