Na en naast de geplaagde minister van Defensie (Ank Bijleveld, CDA) stond bij de verdediging van de begroting begin november staatssecretaris Barbara Visser van de VVD de Kamer te woord. De minister leek donderdag nog niet bijgekomen van haar Defensie-verdediging van afgelopen dinsdagavond, of van wat daar in de loop van woensdag nog was bijgekomen. Tegenover de hoeveelheid eh’s van mevrouw Bijleveld (waarover het hier eerder ging) staat de bijzonder lage score van dat stopwoordje uit de mond van mevrouw Visser. Deze spreekt daarentegen zó snel, dat ik niet alles wat zij gezegd heeft heb kunnen verstaan en ik weet bijna zeker dat de stenografen van de Kamer aan haar een zware klus hebben, want het zijn geregeld lange salvo’s die zij in haar Nederlands lanceert.
Bij het uitwerken van de spreekteksten van Barbara Visser ten behoeve van de Handelingen moeten herinneringen boven komen aan minister Schouten. De hoeveelheid ook’s van Carola haalt Barbara niet, maar ze komt een heel eind. De Schouten-score van aangeven ligt voor de staatssecretaris misschien ook net te hoog, op dit punt hoort ze wel bij de topgebruikers. Daar moeten snoeischaren van de Dienst Verslag en Redactie aan te pas komen om er wat leesbaar Nederlands van te maken.
Over ons, kijkers en luisteraars, wordt verder een massaal aantal malen een vorm van werkwoorden als meenemen en meegeven uitgestort – we horen dat er stappen moeten worden gezet, want we moeten dingen oppakken. Een deel van de motie van mevrouw Belhaj is ingevuld, aldus de bewindsvrouwe: ze bedoelt dat ze die niet helemaal kan uitvoeren.
Barbara Visser doet niet alleen denken aan Carola Schouten (CU), in haar van-gebruik vertoont ze verwantschap met Kees van der Staaij (SGP) over wie het hier ook eens ging. Vooral het werkwoord kijken is bij de VVD-staatssecretaris standaard verlengd tot kijken van (kijken van wat werkt, kijken van wat wordt nu eigenlijk…). Nu is woordverlenging een gebruikelijke hobby in politieke taal (zie de bijdrage waarin het ging over winstwaarschuwing). Waar een gewone Nederlander spreekt van voorwaarden en voorwaardelijk, heeft het Binnenhofs een voorkeur voor randvoorwaarden randvoorwaardelijk en ik veronderstel dat die woorden daar exact dezelfde betekenis hebben. Barbara Visser stort het allemaal in sneltreinvaart over ons uit, zoals gezegd, bij alle woordherhalingen vrijwel zonder eh.
Toen ik met een pen in de aanslag naar het begin van de begrotingsverdediging luisterde, noteerde ik werktuigelijk als het gaat om – ook eentje die in het jargon van de premier niet zelden opduikt, bij hem in de vorm van waar het betreft. We waren nog geen tien minuten onderweg en we hadden al een stuk of 15 keren gehoord als het gaat om de inzet van deze mensen, als het gaat om die defensienota, als het gaat om de krijgsmacht, als gaat om aan de ene kant.
Als het gaat om de taal van Barbara Visser valt als het gaat om misschien nog het meeste op. Zou ze vroeger goed geweest zijn in opstel? Wellicht heeft de leraar haar daar wel eens gewezen op het verschijnsel van de herhaling van hetzelfde woord.
