Hoe was het ook alweer – zou er bij een quiz gevraagd kunnen worden: wat houdt Pinksteren in?
Wie Grieks gehad heeft, begint met een rangtelwoord te noemen (50ste). Wie een christelijke opvoeding gehad heeft, prefereert allicht een verwijzing naar het Nieuwe Testament, Handelingen 2. De gebeurtenis betrof iets wonderlijks waarbij gewone mensen opeens polyglotten werden. In plaats van een vertaling te kiezen, blikken we in het origineel:
Midden in het vergrootglas moet ook degene die minder geverseerd is in het Koinè-Grieks het woord lalein herkennen ‘spreken’. Taal en gevarieerde taal is een belangrijk kenmerk van Pinksteren.
In dit blog zijn we een eind gevorderd met talige elementen in zogeheten familieberichten die ook bekend staan als rouwadvertenties. Maandag komt het volgende stuk in dat feuilleton. De reeks bevindt zich in een onderafdeling met oog voor de benamingen van naaste verwanten. Er zullen waarschijnlijk in totaal drie stukjes verschijnen met familiale aanduidingen voor ‘oma’, dezelfde behandeling als opa eerder al kreeg. Al zijn we met haar nog niet klaar, Pinksteren is een mooie gelegenheid om talige gevarieerdheid onder de loep te nemen maar het betreft niet die variatie van de Handelingen van de Apostelen tussen talen van volkeren. Hier gaat het om wat er zoal mogelijk is aan deze familie-termen in kleine kring.
Er blijken relaties tussen woorden die verwijzen naar vader en grootvader, zoals die er ook zijn tussen moeder en grootmoeder. Maar omgekeerd staan pa en ma met elkaar in verband, net als opa en oma. Daar geeft onderstaand tabelletje met vondsten in advertenties (vooral NRC Handelsblad maar ook in die welke vindbaar zijn via mensenlinq.nl) en gegevens van inzenders van de hier gehouden enquête in al zijn onvolledigheid (!) en gerichtheid op Nederland een beetje blijk van.
• Leesaanwijzing 1: Kijk vooral horizontaal en daarbij van links naar rechts.
• Leesaanwijzing 2: Er zijn twee tekens gebruikt die een toelichting verdienen. Het sterretje wijst op het ontbreken van een element, omdat die plek in het geheel als het ware al bezet is door een heel ander woord. Een vraagteken impliceert gefronste wenkbrauwen bij de samensteller toen deze naar zijn variantenverzameling keek.
