De uitgewerkte persconferentie van de premier: een herexamen Nederlands voor de RvD

Op de persconferentie van afgelopen vrijdag (13 mei 2022) was premier Rutte goedgemutst. Wat zeg ik, hij was charmant, innemend soms, bijna alsof hij wist dat zijn aanstaande schoonmoeder meekeek.
De laatste verkiezingen, de VVD deed het goed, maar het was niet zozeer de verdienste van Mark Rutte, welnee: “ik was er de lijsttrekker van, dus zegt eerlijk gezegd ook iets misschien over de lijsttrekker maar vooral iets over partij denk ik”.
Natuurlijk heeft de premier (hij is dat al twaalf jaar “en daar moet ik mee leren leven”…) fouten gemaakt en hij zou bijna geneigd zijn voor de journalisten nu ook te gaan schetsen wat er wél gelukt is, maar nee – bescheidenheid in zijn puurste vorm.

Op de persconferentie van 29 maart 2019 refereerde Rutte niet voor het eerst aan zijn andere klus, maar dan als vrijwilliger: “Ik geef nu les op een middelbare school, ik kan je één ding verzekeren: wat wij nu vragen aan die kids om te kunnen en te kennen als ze eindexamen doen, en ik vergelijk dat met mijn eindexamen in 1984. Nou, ik weet niet of het mij nog gelukt zou zijn. Wat is dat onderwijs veel beter geworden en wat hebben we daar goede mensen voor die klas staan.” Dat laatste sloeg natuurlijk niet op de donderdagse rol van Rutte zélf, het was een compliment aan al die collega’s voor de klas én aan de huidige generaties leerlingen die eindexamens doen.

Was op dat punt ergens de afgelopen week de aftrap met het vak Nederlands? Ik moest denken aan een onderwerp waar het hier vaker over is gegaan, toen de uitgeschreven tekst van de persconferentie van de premier van 13 mei nog op de vooravond van diezelfde vrijdag op het net verscheen. Daarin zag ik dit soort ongelukkige (vrijdag de dertiende!) stukjes tekst:

• Wat wel is verandert is dat je ….
• De ronde was bedoelt om ….
• gemeenten die in heel veel gevallen wel bereidt zijn ….
u verteld dat u allemaal contacten heeft ….
• dat dat ertoe gaat leidden dat ….
vind u uzelf nog wel de geschikte premier?
• dat hij pas bereidt is tot een vredesakkoord als ….
• Maar vind u dat de sancties dan
• Moldavië wordt ernstig bedreigt, ….
Vind u dat bijvoorbeeld Nederland actief Moldavië kan steunen ….
in algemene zin geld dat ik altijd beschikbaar ben voor ieder telefoontje ….
• zijn wij allemaal in de NAVO en in de EU natuurlijk bereidt om te helpen als wij kunnen.
• in goede banen kunnen worden geleidt.
• dat heeft niet geleidt tot andere inzichten
• Dat heeft geleidt in een heel groot aantal gevallen tot uithuisplaatsingen ….

Dat was het vak Nederlands. Mijn oordeel: komt u maar eens terug. Dan nu rekenen. Rutte: “ik neem ieder Kamerlid serieus, we zijn met zijn allen samen, zijn we met 189 mensen, 150 Kamerleden en 29 leden van het kabinet, en daarnaast natuurlijk de 75 Eerste Kamerleden, vormen wij het landsbestuur (….).”

Niet dat de Koning niet bij het landsbestuur gerekend werd, maar klopte die rekensom van 150+29=189?

Ten slotte Duits, niet de taal waar de Rijksvoorlichtingsdienst in gespecialiseerd is. Bij de rol van de premier werd vrij nadrukkelijk stilgestaan door de journalisten (niet voor het eerst en de behendigheid waarmee Rutte zich op dat punt uitlaat is in de afgelopen twaalf jaren groter geworden). Dit zei hij in dat kader volgens de RvD: “en verder geldt natuurlijk ook dat de ambt (onverstaanbaar) daar ook iets mee te maken heeft”. Onverstaanbaar – en niet even navragen?
Rutte sprak van de “Amtsinhaber”, degene die het ambt van premier, in Duitsland kanselier, bekleedt.

Even verderop: “altijd met collectief leiderschap, en daar past niet een richting die aan competent achtige oplossingen bij, zoals de Duitsers kennen.”
Competent achtige oplossingen zoals de Duitsers kennen? Rutte zei in werkelijkheid: “daar past niet een Richtlinienkompetenz bij zoals de Duitsers kennen.”

De RvD wordt straks een bespreekgeval als de docenten de examencijfers moeten bepalen. Ze zullen meewegen wat de RvD niet zo lang geleden presteerde bij dat rechtsom tutoyeren zoals niemand. Rutte is er niet verantwoordelijk voor als er iets mis gaat, maar we kunnen hem er altijd op aanspreken, zo heeft hij vrijdag herbevestigd.

Over Siemon

Siemon Reker (1950, Uithuizen) was hoogleraar Groninger taal en cultuur aan de Rijksuniversiteit Groningen tot aan zijn emeritaat in 2016. Eerder was hij onder meer streektaalfunctionaris van de Provincie Groningen en actief in de journalistiek (Nieuwsblad van het Noorden, Radio Noord). Publicaties staan onder het kopje C.V.
Dit bericht is geplaatst in Uncategorized. Bookmark de permalink.

Geef een reactie

Het e-mailadres wordt niet gepubliceerd. Vereiste velden zijn gemarkeerd met *

Deze site gebruikt Akismet om spam te verminderen. Bekijk hoe je reactie-gegevens worden verwerkt.