Dit is stukje nummer 888 in dit blog, een tussenstukje in een serietje. Acht, acht, acht: dat is het woord dat niet alleen een cijfer aanduidt maar ook ‘aandacht, attentie’ betekent. In een kwestie, in een Kamer en zelfs in een coalitie vol tegenstellingen, leken de woordvoerders van ChristenUnie en GroenLinks elkaar te vinden op het punt van het wegen van woorden. Jesse Klaver zei: “We hebben een grote verantwoordelijkheid om woorden juist te wegen.” Pieter Grinwis haalde er zelfs Johan Remkes voor aan: “Johan Remkes sloot het gesprek met de Kamer op 12 oktober af met ons ervan te doordringen dat woorden ertoe doen.”
Inderdaad, toen minister Adema (hij moet nog wat aan de Kamer wennen en de tribune allicht aan hem) sprak en steeds naar Remkes verwees, leek hij op een dominee die zijn woorden onderstreepte door telkens maar weer te verwijzen naar (ik noem maar een voorbeeld) een zendbrief van de apostel Paulus. Deze om de voor de hand liggende grap van Johannes niet te gebruiken, de officiële voornaam van Remkes.
Woorden doen ertoe – ik heb een paar stukjes van het stikstof/Remkes-debat van 3 november 2022 gezien en schreef wat woorden op om te kijken, hoe zij in het ongecorrigeerde verslag terecht zouden komen. Derk Jan Eppink (Ja21) komt uit Oost-Gelderland en laat niet na, te vermelden dat daar zijn roots liggen en dat hij er heeft school gegaan, ja dezelfde als van de VVD’er Van Campen. De laatste volgde Eppink op als spreker en sloeg hem bij het passeren van en naar het rostrum even amicaal op de schouder. Regionaal Nederlands sprak Eppink toen hij zei: “Ondertussen staat de asieldeur wijdwagen open.”
In het verslag lezen we: “Ondertussen staat de asieldeur wagenwijd open.”
Regionaal Nederlands is gecorrigeerd tot Algemeen Beschaafd.
Woorden doen ertoe. Derk Boswijk (CDA) spreekt een soort Westelijk Nederlands. Hij gebruikte tweemaal “veels te” (veels te weinig en later veels te lang). In het verslag zien we het als volgt verschijnen:
• Ik ben het met u eens dat 1 miljard van die 25 miljard veel te weinig is, (….)
• Ik ben het overigens wel met mevrouw Vestering eens dat we het veel te lang hebben laten lopen.
Regionaal Nederlands is gecorrigeerd tot Algemeen Beschaafd.
Woorden doen ertoe. Dat liet ook Roelof Bisschop (SGP) horen, toen hij volgens het verslag dit zichzelf corrigerend zei: “Dan krijg je inderdaad een situatie als gisteren, dat vanwege de stikstofuitstoot van minder dan een hondendrol zo’n project wordt afgeschoten door de Raad van State. Tja, die past ook alleen maar toe waar we ons aan verbonden hebben. Eh sorry, het was de stikstofuitstoot van een “hondendepositie” – of zoiets.”
Humor. Niet voor het laatst op deze vergadering. Minister Adema (LNV) had lang gesproken en vooral vaak min of meer hetzelfde gezegd. Zijn “dat blijft boven tafel staan” kwam in het verslag terecht, wat een kleine verrassing voor mij was. Maar toen de minister van eindelijk klaar was en zijn vrouwelijke collega de minister voor aan de beurt kwam, greep de voorzitster even in. Lees het ongecorrigeerde verslag:
“De voorzitter:
Dan stel ik voor dat we even vijf minuten schorsen. Daarna geef ik het woord aan de minister voor Natuur en Stikstof.
De vergadering wordt enkele ogenblikken geschorst.”
Daar liet de Dienst Verslag en Redactie woorden wég (gewogen en te licht bevonden) die duidelijk hoorbaar waren toen Vera Bergkamp zei dat ze wilde schorsen en toen ze minister Van der Wal snel zag weggaan: “U ziet waarom en dat geldt misschien voor meer mensen.” De voorzitster lachte, ook de schuldige, de minister van deed dat. Humor laat op de avond.
